- aemulatio
- aemŭlātĭo, ōnis, f. [aemulor], an assiduous striving to equal or excel another in any thing, emulation (it denotes rather the mental effort, while imitatio regards more the mode of action; but rivalitas is a jealous rivalry, and therefore used only in a bad sense, while aemulatio is employed both in a good and bad sense) Cic. thus explains this word: aemulatio dupliciter illa quidem dicitur, ut et in laude et in vitio nomen hoc sit;I.
nam et imitatio virtutis aemulatio dicitur... et est aemulatio aegritudo, si eo, quod concupierit, alius potiatur, ipse careat,
Cic. Tusc. 4, 8, 17. So,In a good sense, emulation:II.laudis,
Nep. Att. 5; Vell. 1, 17: gloriae, Just. praef.; Tac. A. 2, 44, id Agr. 21; Suet. Calig. 19; id. Tib. 11:secundum aemulationem,
in zeal, Vulg. Phil. 3, 6.— Transf., of the imitation of nature in painting:pictura fallax est et in aemulatione naturae multum degenerat transcribentium sors varia,
Plin. 25, 2, 4, § 8.—In a bad sense, jealousy, envy, malevolence, duszêlia:aemulatio vitiosa, quae rivalitati similis est,
Cic. Tusc. 4, 26, 56:infensa,
Tac. A. 13, 19:municipalis,
id. H. 3, 57:adversariorum,
Suet. Ner. 23; cf. id. 33:aemulatio nasci tur ex conjunctione, alitur aequalitate, exardescit invidiā, cujus finis est odium,
Plin. Pan. 84 al.: ad aemulationem eum provocaverunt, to jealousy (said of God), Vulg. Psa. 77, 58. contentiones, aemulationes, rivalries, ib. 2 Cor, 12, 20.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.